Skip to content

Mondkapjes

Mondneusmaskers heb je in verschillende soorten en maten. Ze zijn voor jong en oud van belang, zoals in de zorg en in de bouw (stofmaskers). Maar jij kent de mondkapjes en mondmaskers waarschijnlijk uit de COVID-19 pandemie.

  • Hoe draag je een mondkapje nu op de beste manier?
  • Welke soorten mondkapjes zijn er?
  • Hoe werken medische mondkapjes
  • Zijn er speciale mondkapjes voor kinderen?

Welke vragen je ook hebt, op deze site worden alle vragen beantwoord. 

Waarom mondmaskers?

Mondmaskers worden gebruikt als persoonlijke beschermingsmiddelen. Het doel is dat zij de verspreiding van bacteriën, virussen en andere schadelijke stoffen verminderen. Er zijn verschillende soorten mondneusmaskers.

Mondkapjes herkennen we vanuit COVID, maar ook op het werk worden mondneusmaskers ingezet ter bescherming. Dit is met name zo in de bouw en de industrie. Mensen in deze sectoren hebben vaker te maken met gevaarlijke stoffen, en door de stofmaskers te dragen, moet voorkomen worden dat zij deze stoffen allemaal inademen. Mondmaskers hebben dus verschillende doeleinden.

Mondkapje

Mondkapjes

Mondkapjes worden voor medische toepassingen ingezet en beschermen de drager tegen het inademen van ziekteverwekkers. De verschillende mondkapjes zijn civiel, niet medisch, medisch en corona.

Stofmasker

Stofmaskers

Stofmaskers zijn voornamelijk bedoeld ter bescherming van de drager tegen schadelijke stoffen, deze worden in de regel niet ingezet om verspreiding te verminderen maar om de drager te beschermen.

Hoe werkt een mondkapje en hoe draag je die?

Het is belangrijk om te weten hoe dat een mondmasker werkt en hoe dat je deze moet dragen. Een mondmaskers bestaat uit een aantal lagen. Je hebt de buitenste laag en die is er om vocht af te stoten. De middelste lagen zijn bedoeld om kleine deeltjes uit de lucht te filteren en de binnenste laag moet vocht van je ademhaling absorberen. Door de verschillende lagen moeten de kapjes ervoor zorgen dat je goed wordt beschermd. Je moet een mondkapje op de juiste manier dragen, zowel over je mond, kin als over je neus.

Stappenplan mondmaskers dragen

Er zijn twee verschillende soorten mondkapjes; medische mondmaskers en stofmaskers. Aan de hand van bovenstaande video of onderstaande tekst en afbeelding willen we ervoor zorgen dat zowel medische mondkapjes als stofmaskers veilig gedragen worden.

Mondmasker

We beginnen met de belangrijkste informatie, zorg dat je het mondmasker alleen aanraakt met schone handen. Het mondkapje moet goed je neus, kin en mond goed bedekken en je kan het maximaal 3 uur achtereen dragen. Zorg dat je voldoende mondmaskers bij je hebt en raak het mondkapje alleen aan bij de elastieken of touwtjes. Probeer de binnenkant niet aan te raken, de buitenkant mag je wel aanraken. Na gebruik kan het mondkapje in de prullenbak geworpen worden.

Medisch masker stappen

Stofmaskers

Een stofmasker wordt nog regelmatig verkeerd gedragen en zijn dan ook lastiger om aan te brengen in vergelijking met een mondmasker. Ook bij een stofmasker van stof is het belangrijk om schone handen te hebben. Leg daarna het masker in je hand met je vingers op de neusbeugel. Plaats het stofmasker op het gezicht zodat de kin in het masker valt. Plaats het bovenste elastiek op het achterhoofd en het onderste daaronder, meer naar de nek. Druk vervolgens de neusbeugel aan.

Mondmaskers dragen met een baard

Het dragen van een mondneusmasker met een baard vereist extra aandacht, omdat gezichtsbeharing de afdichting van het mondkapje kan beïnvloeden. Hier zijn enkele tips:

Medische mondkapjes

Hoewel medische mondkapjes geen volledige afdichting bieden, is het belangrijk dat je baard netjes getrimd is om het kapje beter te laten aansluiten. Zorg dat je neus, mond en kin volledig bedekt zijn.

Stofmaskers

Voor stofmaskers, die vaak een strakkere afsluiting vereisen, kan een uitgebreide baard een probleem zijn. Om een betere afdichting te krijgen, kun je overwegen je baard te trimmen, vooral rondom de kaken en de kin.

Als een goede afdichting essentieel is scheer dan de baard. Kies altijd een mondkapje dat geschikt is voor jouw situatie en volg de juiste stappen voor hygiënisch gebruik.

Verschillende soorten mondmaskers

Er bestaan verschillende soorten mondmaskers. Deze hebben we voor je op een rijtje gezet:

Medische mondkapjes

Civiele mondkapjes

Civiele mondkapjes hebben als doel om mensen te beschermen tegen virussen en bacteriën. Ze zijn bedoeld om maar één keer te dragen en dan weg te gooien. Deze civiele mondkapjes kwamen vooral tijdens Corona veel voor in het straatbeeld. Civiele mondkapjes zijn niet gecertificeerde mondmaskers. Ze voldoen niet aan de norm en hebben geen CE markering.

Bouw mondkapjes

Stofmaskers

Bouw mondkapjes zijn bedoeld voor mensen die werken met bijvoorbeeld houtstof, asbest en chemische dampen. Deze mondmaskers zijn er vooral om mensen te beschermen tegen het binnenkrijgen van deze schadelijke stoffen tijdens het werken in de bouw. Er zijn verschillende beschermingsniveau's voor stofmaskers; FFP1, FFP2 en FFP3.

Kinder mondkapjes

Het kan ook voorkomen dat kinderen een mondmasker moeten dragen, er bestaan speciale mondmaskers voor kinderen. De mondkapjes voor kinderen zijn kleiner, zodat ze dan beter aansluiten. Kinder mondkapjes hebben iets kortere oorlussen ten opzichten van andere. Zodat het dezelfde werking heeft als een mondmasker voor volwassenen.

Wasbare mondkapjes

Tijdens de Coronaperiode hebben we deze mondkapjes vaak gezien. Mensen waren de medische mondkapjes zat en waren opzoek naar een mondmasker van stof of met een leuke print erop. Ze zijn van stof gemaakt en je kunt ze elke keer opnieuw gebruiken. Deze stoffen mondkapjes worden tegenwoordig afgeraden nog te gebruiken.

Modellen stofmaskers

Stofmaskers zijn er in diverse modellen en uitvoeringen, elk met unieke eigenschappen die inspelen op specifieke behoeften en werkomgevingen. Of je nu werkt in de bouw, industrie, voedingsmiddelenindustrie of een omgeving met hinderlijke geuren, het juiste masker zorgt voor optimale bescherming en comfort. Hieronder wat verschillende modellen:

Mondkap cup

Cup of vouw

Stofmasker

Met of zonder uitademventiel

stofmasker geniet

Elastieken gelast of geniet

Metaal detecteerbaar

Metaal-detecteerbaar

Koolstofmasker

Actief koolstofmaskers

Herbruikbare of wegwerpmaskers

Beschermingsniveau mondneusmasker

Er zijn veel varianten van mondkapjes ffp1, ffp2, ffp3, 3 t/m 6 laags, IIR en stoffen mondmasker. Dit lichten we verder toe:

FFP maskers

FFP1, FFP2, FFP3 maskers hebben een eigen beschermingsniveau. FFP1 staat voor het beschermen tegen niet-giftige stoffen. FFP2 staat voor het beschermen tegen schadelijke deeltjes en FFP3 is de hoogste bescherming.

IIR mondkapjes

Mondkapjes type IIR wil zeggen dat het een medisch masker is met spatbescherming. IIR mondkapjes houden druppels tegen die vrijkomen als je naar andere mensen ademt of druppels die je zelf inademt.

Stoffen mondmasker

Stoffen mondmaskers

De stoffen mondmaskers zijn vaker te gebruiken, maar niet zo efficiënt als medische maskers. Qua bescherming zijn stoffen mondkapjes minder goed dan de medische mondkapjes type II of de IIR mondkapjes.

Mondkapjes lagen

Hoe meer lagen een mondmasker bevat, hoe beter het beschermingsniveau is van het mondkapje. Je hebt mondmaskers die bestaan uit drie tot en met zes lagen.

Toelichting van het beschermingsniveau:

  • Laag 1: beperkte bescherming
  • Laag 2: matige bescherming
  • Laag 3: goede bescherming
  • Laag 4: hoge bescherming
  • Laag 5: uitstekende bescherming
Mondkapjes lagen infographic

Keurmerken

Mondmaskers worden veel gebruikt en moeten daarom ook gekeurd worden. Deze items zijn dan ook voorzien van belangrijke keurmerken zoals het TNO keurmerk en het NEN keurmerk. Op deze manier wordt aangetoond dat de kwaliteit en veiligheid wordt gegarandeerd. 

Verschillende merken

Je hebt verschillende merken mondmaskers. 3M staat voor hoogwaardige ademhalingsmaskers voor medische en industriële toepassingen, zij hebben ook veel onderzoek gedaan naar het Coronavirus. 

Verschillende kleuren

Je zou denken dat de kleur van een mondkapje niet van belang is, maar in coronatijd wilde veel mensen gekleurde mondkapjes kopen. Met name de kleuren zwart, roze, wit en tijgerprint waren erg populair. Doordat mensen een eigen kleur konden kiezen, hebben zij de kans gehad om een persoonlijke stijl te laten zien. Het maakte toen ook het dragen van de kapjes wat minder ‘erg’. De kleur zwart is bijvoorbeeld populair omdat het neutraal is en ook stijlvol is. 

Waar te koop?

Een mondkapje Action is te koop bij de winkel waar het kapje al naar is vernoemd. Er zijn hier wegwerp mondkapjes te koop, maar ook stofmaskers. Ook kun je mondmaskers kopen bij Kruidvat. Je vindt hier bijvoorbeeld ook de stoffen maskers, maar ook de FFP2 mondkapjes. Het voordeel van Kruidvat is dat hier ook online besteld kan worden, zodat het thuis wordt bezorgd. Maar ook bij de Hema zijn mondkapjes te koop. Je hebt dan ook verschillende populaire designs. 

Medische mondmaskers – Te koop voor consument bij de supermarkt of drogisterij en voor de zorg en tandarts bij de vakgroothandel.

Stofmaskers – Te koop voor de consument bij de bouwmarkt en voor de specialist bij de vakgroothandel.

Mondkapjes plicht

In coronatijd was er een mondmaskers plicht in Nederland en andere landen. Maar op dit moment is deze verplichting opgeheven. Het advies is nog wel om in de zorg en in drukke ruimte een mondkapje te dragen. In België gelden nog wel regels, want daar moet men in bepaalde ziekenhuis of zorginstellingen nog wel een mondmasker dragen. Als we dan kijken naar Frankrijk, dan geldt daar dat ze soms nog verplicht zijn in het openbaar vervoer en sowieso geldt de draagplicht nog in de zorgsector. In Duitsland moet iedereen de mondkapjes nog dragen in het ziekenhuis en soms in een verpleeghuis. 

Wat past bij welke sector?

Het gebruik van mondkapjes binnen de zorgsector is essentieel om zowel patiënten als zorgverleners te beschermen tegen overdracht van infecties en het voorkomen van productvreemde delen. Het type mondkapje dat vereist is, hangt af van de aard van de medische handeling en het risico op blootstelling aan besmette luchtdeeltjes, vloeistoffen of aerosolen. Hieronder een overzicht van enkele medische handelingen en de bijbehorende eisen:

  • Algemeen medische onderzoeken: type IIR
  • Tandheelkundige behandelingen: type FFP2
  • Chirurgische ingreep: type IIR of  FFP3
  • Infectiebeheersing: FFP2 of FFP3
  • Laag risico zorg: type I of type II
Branches mondkapjes

Voorwaarden per branche

Mondneusmaskers worden in verschillende branches op maat ingezet om zowel medewerkers als de omgeving te beschermen. In de gezondheidszorg en tandheelkunde zijn chirurgische maskers en FFP2-maskers de standaard. In de bouw en voedingsindustrie bieden ademhalingsmaskers bescherming tegen stof en schadelijke stoffen. Voor cleanrooms en laboratoria zijn vaak speciale, steriele maskers nodig. Het juiste masker kiezen begint met inzicht in de werkvloer.

Gebruiksduur en houdbaarheid mondkapjes

Volgens het RIVM kunnen zorgmedewerkers een chirurgisch mondneusmasker of ademhalingsbeschermingsmasker maximaal drie uur achtereen dragen. Het is belangrijk het masker eerder te vervangen als ademen moeilijker wordt, het masker nat aanvoelt, beschadigd is of wanneer men tussendoor eet of drinkt.

De houdbaarheid van mondkapjes varieert per type en fabrikant. Over het algemeen hebben veel maskers een houdbaarheid van vijf jaar vanaf de productiedatum, mits ze onder de juiste omstandigheden worden opgeslagen. Deze informatie is meestal te vinden op de verpakking of het masker zelf. Het is belangrijk om vóór gebruik altijd de houdbaarheidsdatum te controleren en het masker te bewaren in een schone, droge omgeving, beschermd tegen direct zonlicht en extreme temperaturen.

Mondkapjes nieuws

Mondkapjes terug betalen

Ondernemer moet miljoen terugbetalen na deal mondkapjes

Tijdens corona werden mondkapjes een hot item en ontstond er een enorme zoekvraag naar. Veel ondernemers, ook uit Nederland zagen hier een kans in, één van
Mondkapjes olympische spelen

Zorgen over corona groeien tijdens de Spelen

Als er gesproken wordt over de Olympische Spelen van 2021 in Tokio, dan denken veel mensen, dat was eens maar nooit meer. Er waren toen veel
Studie mondkapjes

Nieuwe studie toont nut mondkapjes aan 

Veel mensen vragen zich af of dat de mondkapjes tijdens de pandemie wel of geen nut hebben gehad. Er waren erg veel meningsverschillen over het beschermingsmiddel.

Veelgestelde vragen over mondkapjes

Hoe lang kan je als zorgmedewerker een mondkapje dragen?
Een chirurgisch mondneusmasker of ademhalingsbeschermingsmasker kun je maximaal 3 uur dragen. Als je merkt dat ademen moeilijker wordt, kun je het masker eerder vervangen. Je vervangt het masker ook als het masker nat voelt, als het beschadigd is of wanneer je tussendoor iets eet of drinkt.
Is een mondkapje nog verplicht?

Nee, er geldt in Nederland geen verplichting meer om mondkapjes te dragen, het wordt soms wel geadviseerd. 

Wat is het verschil tussen medische en niet medische mondkapjes?

De medische mondkapjes zijn bedoeld om anderen te beschermen tegen infecties. De niet-medische mondkapjes zijn bedoeld om de drager van het kapje te beschermen. 

Zit er verschil tussen FFP 1, FFP2 en FFP3?

Er zit wel degelijk verschil in deze mondkapjes. FFP3 biedt de maximale bescherming en FFP1 zorgt voor de basisbescherming.

Hoelang zijn mondkapjes houdbaar?

Je hebt verschillende soorten mondkapjes en daarom is de houdbaarheid ook verschillend. De mondkapjes die je weg kunt gooien zijn vaak 2/3 jaar houdbaar. Let altijd op de verpakking, want daar staat de datum op vermeld.

Wat doe je met oude mondkapjes?

Je moet oude mondkapjes weggooien bij het restafval.